نام کتاب : لیلی و مجنون
شاعر : نظامی گنجوی
نام وی الیاس و لقب یا تخلص وی (چنانکه خود در آغاز لیلی مجنون به آن اشاره کرده )نظامی است .
نام پدرش یوسف نام جدش “”ذکی”" و نام جد اعلایش “موید” بوده و سه همسر و یک فرزند به نام محمد داشته است. زاد بوم نظامی را شهر گنجه و اجدادش اهل تفرش گفته اند. نظامی گنجوی
نظامی مانند اغلب اساتید باستان از تمامی علوم عقلی و نقلی بهره مند و در علوم ادبی و عربی کامل عیار و وادی عرفان و سیر و سلوک راهنمایی بزرگ و در عقاید و اخلاق ستوده پایند و استوار و سرمشق فرزندان بشر بوده و در فنون حکمت از طبیعی و الهی و ریاضی دست داشته و گویند که اگر وارد مرحله شاعری نبود به تدریس تالیف علوم حکیمانه می پرداخت و ردیف بزرگان حکمت و فلسفه به شمار می آمد….
نظامی از شاعرانی است که باید او را در شمار ارکان شعر فارسی و از استادان مسلم این زبان دانست. وی از آن سخنگویانی است که مانند فردوسی و سعدی توانست به ایجاد و تکمیل سبک و روشی خاص دست یابد. اگر چه داستانسرایی در زبان فارسی به وسیله نظامی شروع نشده لیکن تنها شاعری که تا پایان قرن ششم توانستهاست شعر تمثیلی را به حد اعلای تکامل برساند نظامی است.
وی در انتخاب الفاظ و کلمات مناسب و ایجاد ترکیبات خاص تازه و ابداع معانی و مضامین نو و دلپسند و تصویر جزئیات با نیروی تخیل و دقت در وصف مناظر و توصیف طبیعت و اشخاص و به کار بردن تشبیهات و استعارات مطبوع و نو، در شمار کسانی است که بعد از خود نظیری نیافتهاست.
ضمناً بنا بر عادت اهل زمان از آوردن اصطلاحات علمی و لغات و ترکیبات عربی وافر و بسیاری از اصول و مبانی حکمت و عرفان و علوم عقلی به هیچ روی ابا نکرده و به همین سبب و با توجه به دقت فراوانی که در آوردن مضامین و گنجانیدن خیالات باریک در اشعار خود داشت، سخن او گاه بسیار دشوار و پیچیده شدهاست. با این حال مهارت او در ایراد معانی مطبوع و قدرت او در تنظیم و ترتیب منظومهها و داستانهای خود باعث شد که آثار او بزودی مورد تقلید قرار گیرد.
نظامی گرچه شاعری داستانسراست و بیشتر به داستانهای عاشقانه و یا به قول خود وی به «هوسنامه»ها پرداخته است، ولی او شاعری است حکیم و اندیشهور، آشنا با فرهنگ و تاریخ ایران، که در پس قصهها و هوسنامههایش نکاتی عمیق نهفتهاست، و به همین سبب است که او چند بار از خوانندگان مثنویهایش خواستهاست تا رازها و رمزهای موجود در شعر او را نیز کشف کنند، از جمله در این دو بیت در هفت پیکر:
هر چه در نظم او ز نیک و بد است همه رمز و اشارت خرد است
هر یک افسانهای جداگانه خانهٔ گنج شد نه افسانه
اشعار نظامی گنجوی با سرچشمه فرهنگ ایرانی او، ایران پیشااسلامی و پسااسلامی را وحدت میبخشد
در پاکی اخلاق و تقوی نظیر حکیم نظامی را در میان تمام شعرای عالم نمی توان پیدا کرد. در تمام دیوان وی یک لفظ رکیک و یک سخن زشت پیدا نمی شود و یک بیت هجو از اول تا آخر زندگی بر زبانش جاری نشده است. از استاد بزرگ گنجه شش گنجینه در پنج بحر مثنوی جهان را یادگار است که مورد تقلید شاعران زیادی قرار گرفته است ولی هیچکدام از آنان نتوانسته اند آنطور که باید و شاید از عهده تقلید برآیند .
این شش اثر عبارتند از:
مخزن الاسرار – خسرو شیرین – لیلی و مجنون – هفت پیکر – شرفنامه و اقبالنامه که همگی نشان هنر سخنوری و بلاغت گوینده توانا آن منظومه هاست .
وفات نظامی بین سالهای ۵۹۹ تا ۶۰۲ و عمرش شصت و سه سال و شش ماه نوشته اند.
فرمت کتاب : PDF
تعداد صفحات : ۲۰۵
حجم فایل : ۷۲۰ کیلوبایت